Τα μάτια μας βοηθούν να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας και μπορούν να αποκαλύψουν πολλά για τον εσωτερικό μας κόσμο, από το τι φανταζόμαστε μέχρι τα πρώτα σημάδια απώλειας ακοής.
Μυστηριωδώς, τα μάτια μας μπορούν επίσης να αλλάξουν με την αναπνοή μας. Σε μια νέα μελέτη, ερευνητές στη Σουηδία και την Ολλανδία διαπίστωσαν ότι το μέγεθος της κόρης του ματιού αυξομειώνεται με κάθε εισπνοή και εκπνοή.
Για πάνω από 100 χρόνια, έχουμε καταλάβει ότι οι κόρες των ματιών ανταποκρίνονται σε πολύ περισσότερα από το φως, αλλά οι μελέτες σχετικά με το αν αυτές οι μαύρες τρύπες χωρίς βάθος επεκτείνονται και συστέλλονται με την αναπνοή μας ήταν αντιφατικές.
Το άρθρο συνεχίζεται παρακάτω
Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι οι κόρες των ματιών διαστέλλονται καθώς εισπνέουμε, ενώ μια ανασκόπηση του 2022 διαπίστωσε ότι υπάρχουν «ασαφή στοιχεία» για το φαινόμενο αυτό.
Έτσι, ο νευροεπιστήμονας Martin Schaefer από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα στη Σουηδία και οι συνεργάτες του ξεκίνησαν να αντιμετωπίσουν τους περιορισμούς των προηγούμενων μελετών. Σε μια σειρά πειραμάτων, η ομάδα χρησιμοποίησε μια ειδική κάμερα για να μετρήσει το μέγεθος της κόρης του ματιού περισσότερων από 100 εθελοντών, ενώ βρίσκονταν σε κατάσταση ηρεμίας και εκτελούσαν μια οπτική εργασία.
«Το μέγεθος της κόρης φθάνει σταθερά στο ελάχιστο γύρω από την έναρξη της εισπνοής και στο μέγιστο κατά την εκπνοή», γράφουν οι ερευνητές στην έκθεσή τους, η οποία επί του παρόντος αναμένει την αξιολόγηση από ομοτίμους.
Το ίδιο μοτίβο υπήρχε όταν οι εθελοντές εκτελούσαν μια απλή οπτική εργασία ή απλώς κοιτούσαν ένα σημείο, όταν ανέπνεαν από τη μύτη, ή το στόμα τους.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενες δημοσιεύσεις που υποστηρίζουν ότι οι κόρες των ματιών είναι οι μικρότερες όταν εκπνέουν. Το μέγεθος της κόρης έχει όμως πολλές επιρροές, γι’ αυτό χρειάστηκαν αρκετοί κύκλοι αναπνοής για να καταλάβουν ο Schaefer και η ομάδα του τη διακριτική τους προσκόλληση στον κύκλο της αναπνοής μας. Αυτό μπορεί να εξηγήσει ορισμένα από τα αντιφατικά αποτελέσματα του παρελθόντος.
«Είναι αυτό απλά ένα τεχνούργημα;» δήλωσε ο Schaefer στον Michael Le Page στο New Scientist. «Ή μήπως υπάρχει κάποιος σκοπός πίσω από αυτό; Δεν ξέρουμε ακόμα πραγματικά».
Αλλά οι ερευνητές έχουν κάποιες θεωρίες σχετικά με αυτά τα χορευτικά μεγέθη της κόρης. Προηγούμενες μελέτες δείχνουν ότι οι μικρότερες κόρες είναι καλύτερες στη διάκριση μεταξύ των λεπτομερειών, ενώ οι μεγαλύτερες κόρες είναι καλύτερες στην ανίχνευση αμυδρών ερεθισμάτων.
«Τα ευρήματά μας υπαινίσσονται την πιθανότητα ότι η ίδια η οπτική αντίληψη μπορεί να ανακυκλώνεται μεταξύ της βελτιστοποίησης για διάκριση κατά την εισπνοή και της ανίχνευσης κατά την εκπνοή μέσα σε μία μόνο αναπνοή», γράφουν ο Schaefer και η ομάδα του.
Το μέγεθος της κόρης αλλάζει επίσης ανάλογα με τις συναισθηματικές καταστάσεις (όπως η διεύρυνση σε φόβο), τη σωματική διέγερση και ως απόκριση στα φάρμακα (όπως η διεύρυνση ως απόκριση στα αντικαταθλιπτικά).
Οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις κόρες μας για να μετρήσουν τα επίπεδα συνείδησης και να ανιχνεύσουν καταστάσεις ψυχικής υγείας, οπότε η κατανόηση περισσότερων στοιχείων για τη συμπεριφορά τους θα τις καθιστούσε πιο ισχυρούς διαγνωστικούς δείκτες.
Οι επιστήμονες έχουν πρόσφατα εντοπίσει τον μηχανισμό που κρύβεται πίσω από ορισμένες τουλάχιστον από αυτές τις αλλαγές, αλλά όπως ακριβώς συμβαίνει και με την προσκόλληση του μεγέθους της κόρης στον αναπνευστικό μας κύκλο, το γιατί συμβαίνουν πολλές από αυτές τις αλλαγές παραμένει ένα μυστήριο.