Τα πλαστικά επηρεάζουν το περιβάλλον μας και πιθανώς ακόμη και την υγεία μας με ανησυχητικούς τρόπους – και τα πιο μικρά κομμάτια έχουν πλέον συνδεθεί με αλλαγές στις πρωτεΐνες του εγκεφάλου που σχετίζονται με ορισμένους τύπους άνοιας, συμπεριλαμβανομένης της νόσου του Πάρκινσον.
Μια ομάδα με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Duke στις ΗΠΑ εξέτασε τη σχέση μεταξύ των νανοπλαστικών που διασπώνται από πολυστυρένιο και της πρωτεΐνης άλφα-συνουκλεΐνη.
Μια συσσώρευση ανώμαλων μορφών αυτής της πρωτεΐνης έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν στους εγκεφάλους ατόμων με Πάρκινσον.
Το άρθρο συνεχίζεται παρακάτω
“Η νόσος του Πάρκινσον έχει χαρακτηριστεί ως η ταχύτερα αναπτυσσόμενη νευρολογική διαταραχή στον κόσμο”, λέει ο νευροβιολόγος και κύριος συγγραφέας Andrew West από το Πανεπιστήμιο Duke.
“Πολυάριθμες σειρές δεδομένων υποδηλώνουν ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη νόσο του Πάρκινσον, αλλά οι παράγοντες αυτοί δεν έχουν ως επί το πλείστον εντοπιστεί”.
Σε τρεις διαφορετικούς τύπους πειραμάτων – σε διαλύματα, σε κύτταρα που καλλιεργήθηκαν στο εργαστήριο και σε ποντίκια γενετικά τροποποιημένα ώστε να έχουν προδιάθεση να αναπτύξουν μια κατάσταση παρόμοια με τη νόσο του Πάρκινσον – η παρουσία πλαστικών προσέλκυσε ασυνήθιστα μεγάλες μάζες α-συνουκλεΐνης.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασαν οι στενοί χημικοί δεσμοί που σχηματίστηκαν μεταξύ των νανοσωματιδίων του πολυστυρενίου και της πρωτεΐνης α-συνουκλεΐνης, ιδίως στα λυσοσώματα των κυττάρων, όπου γίνεται η διαχείριση των αποβλήτων.
Εδώ υπάρχουν ενδείξεις ότι το πλαστικό παρεμβαίνει στη φυσική διαδικασία καθαρισμού των νευρώνων, κάτι που παραπέμπει και πάλι στη νόσο του Πάρκινσον και σε ασθένειες όπως αυτή.
Πριν προτρέξουμε, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτά είναι ακόμη πρώιμα ευρήματα και ότι δεν έχουν γίνει ακόμη δοκιμές σε ανθρώπους. Η σχέση μεταξύ των νανοπλαστικών και της α-συνουκλεΐνης δεν είναι ακόμη σαφής, ούτε η σχέση μεταξύ της συγκέντρωσης της α-συνουκλεΐνης και της άνοιας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η άλφα-συνουκλεΐνη θεωρείται ότι παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας των νευρώνων του εγκεφάλου – μόνο όταν παραμορφώνεται ή κακοδιπλώνεται αρχίζουν τα προβλήματα. Ωστόσο, ο προσδιορισμός του κατά πόσον αυτό αποτελεί αιτία ή σύμπτωμα ασθενειών όπως το Πάρκινσον αποδεικνύεται δύσκολος.
Αυτό που δείχνει αυτή η μελέτη είναι ότι τα νανοπλαστικά έχουν επίδραση στα επίπεδα της πρωτεΐνης. Το επόμενο βήμα είναι να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά – και αυτό μπορεί να απαιτήσει νέες τεχνολογίες που θα είναι σε θέση να παρακολουθούν καλύτερα τα επίπεδα των πλαστικών και τις χημικές αλληλεπιδράσεις τους στις μικρότερες κλίμακες.
Αυτό που γνωρίζουμε ήδη είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς μεταφέρουμε ήδη μικροσκοπικά σωματίδια πλαστικού στο αίμα μας. Το να καταλάβουμε πώς αυτό επηρεάζει την υγεία μας θα είναι ένας κρίσιμος τομέας έρευνας τα επόμενα χρόνια.
“Ενώ οι μικροπλαστικοί και νανοπλαστικοί ρύποι αξιολογούνται στενά για τις πιθανές επιπτώσεις τους στον καρκίνο και τις αυτοάνοσες ασθένειες”, λέει ο West, “η εντυπωσιακή φύση των αλληλεπιδράσεων που μπορέσαμε να παρατηρήσουμε στα μοντέλα μας υποδηλώνει την ανάγκη αξιολόγησης των αυξανόμενων νανοπλαστικών ρύπων στον κίνδυνο και την εξέλιξη της νόσου του Πάρκινσον και της άνοιας”.
Η έρευνα έχει δημοσιευθεί στο Science Advances.