Ναρκισσιστές: Γιατί συχνά αρχίζουν το αφήγημά τους από εκεί που τους συμφέρει, το δικό σας σημείο κατάρρευσης

Όταν αντιμετωπίζετε ναρκισσιστές, μια από τις απογοητεύσεις που βιώνετε είναι ο τρόπος με τον οποίο χειραγωγούν την αφήγηση μιας σχέσης, είτε ερωτική, είτε φιλική, είτε οικογενειακή. Οι ναρκισσιστές συχνά ξαναγράφουν ή επεξεργάζονται επιλεκτικά τις ιστορίες, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις στιγμές που ο σύντροφος, ο φίλος ή το μέλος της οικογένειάς τους φτάνει σε σημείο συναισθηματικής ρήξης, χωρίς όμως να αναφέρονται στις δικές τους συμπεριφορές που το προκάλεσαν αυτό. Το μοτίβο είναι σαφές: τονίζουν το σημείο όπου το άλλο άτομο καταρρέει, αλλά παραλείπουν βολικά τα βήματα που οδηγούν σε αυτό το σημείο – την ανελέητη υπονόμευση, τη διακριτική (ή φανερή) συναισθηματική κακοποίηση και τη διαταραχή της αυτοεκτίμησης του θύματός τους. Αυτό το άρθρο διερευνά γιατί οι ναρκισσιστές αφηγούνται τις ιστορίες με αυτόν τον τρόπο, τον αντίκτυπο που έχει αυτό στα θύματά τους και τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να προστατευτείτε από αυτές τις επιζήμιες αφηγήσεις.

Η τακτική που χρησιμοποιούν οι ναρκισσιστές στις αφηγήσεις τους

Οι ναρκισσιστές έχουν μια βαθιά ριζωμένη ανάγκη να διατηρούν τον έλεγχο του τρόπου με τον οποίο γίνονται αντιληπτοί από τους άλλους. Αυτή η ανάγκη πηγάζει από έναν βαθιά ριζωμένο φόβο της ευπάθειας και μια εξάρτηση από την εξωτερική επικύρωση για την επιβεβαίωση της αυτοεκτίμησής τους. Χειραγωγώντας την αφήγηση, αποφεύγουν την ευθύνη για τον πόνο που έχουν προκαλέσει και παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως το θύμα ή τον «λογικό» στη σχέση.

Όταν ένας ναρκισσιστής αφηγείται εκ νέου μια ιστορία, συχνά αποκλείει τη σταδιακή ζημιά που έχει προκαλέσει ο ίδιος με τη συμπεριφορά του, όπως το ghosting, το silent treatment, η αγνόηση και απαξίωση του θύματος, το gaslighting, η συνεχής κριτική ή η συναισθηματική παραμέληση. Αντ’ αυτού, εστιάζουν στη στιγμή που ο στόχος τους -συχνά σε απόγνωση ή συναισθηματική δυσφορία- αντιδρά, καταρρέει ή θέτει τελικά ένα όριο. Αυτή η αντίδραση γίνεται για τους ναρκισσιστές «απόδειξη» ότι το θύμα είναι ασταθές, αντιδρά υπερβολικά ή ακόμη και ότι το ίδιο κακοποιεί. Αφηγούμενοι οι ναρκισσιστές την ιστορία με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκουν να συγκεντρώσουν πάνω τους τη συμπάθεια των άλλων, διατηρώντας παράλληλα την προσεκτικά κατασκευασμένη εικόνα του εαυτού τους.

Γιατί οι ναρκισσιστές παραλείπουν βασικά γεγονότα

Για έναν ναρκισσιστή, το να αναγνωρίσει την πλήρη ιστορία -το μέρος όπου αποστράγγισε συναισθηματικά, ψυχολογικά ή πνευματικά κάποιον- θα σήμαινε ότι αναλαμβάνει την ευθύνη. Η λογοδοσία, ωστόσο, είναι κάτι που συνήθως αποφεύγουν οι ναρκισσιστές, καθώς απειλεί την εύθραυστη αίσθηση ανωτερότητας και ελέγχου που έχουν. Οι ναρκισσιστές συχνά θεωρούν τις πράξεις τους δικαιολογημένες ή ασήμαντες- στο μυαλό τους, οποιαδήποτε βλάβη προκαλούν είτε αρνούνται είτε ελαχιστοποιούνται.

Αποφεύγουν επίσης την πραγματικότητα της συμπεριφοράς τους, επειδή έρχεται σε αντίθεση με την αυτοαντίληψή τους ως «καλοί» ή «άμεμπτοι». Γι’ αυτούς, η αποδοχή ότι έχουν ελαττώματα ή ότι έχουν προκαλέσει βλάβη στους άλλους θα αποσταθεροποιούσε την αίσθηση του εαυτού τους. Ως εκ τούτου, στη δική τους εκδοχή των γεγονότων, ξεκινούν μόνο «την ιστορία» από όπου μπορούν να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους ή να παρουσιάσουν τον εαυτό τους ως αυτόν που αδικήθηκε.

Ο αντίκτυπος στα θύματα

Η επιλεκτική αφήγηση ιστοριών από τους ναρκισσιστές μπορεί να είναι βαθιά επιζήμια για το άτομο που είναι αποδέκτης. Τα θύματα όχι μόνο υφίστανται την αρχική βλάβη, αλλά συχνά μένουν με το αίσθημα της απαξίωσης ή ακόμη και της αμφιβολίας για τις εμπειρίες τους. Όταν ένας ναρκισσιστής αφηγείται μια ιστορία που διαγράφει τις δικές του καταχρηστικές πράξεις και επικεντρώνεται στην αντίδραση του θύματος, διαστρεβλώνει την πραγματικότητα, κάνοντας το θύμα να αναρωτιέται αν η αντίδρασή του ήταν δικαιολογημένη ή αν φταίει το ίδιο.

Αυτή η χειραγώγηση της αφήγησης μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα απομόνωσης, ενοχής και αυτοαμφισβήτησης. Τα θύματα μπορεί να φοβούνται να μιλήσουν, επειδή ανησυχούν ότι οι άλλοι θα δουν μόνο την αντίδρασή τους – το κομμάτι που τονίζει ο ναρκισσιστής – και όχι τα χρόνια ή τους μήνες του σιωπηλού πόνου που προηγήθηκαν.

Πώς να προστατεύσετε τον εαυτό σας από τις παραποιημένες ναρκισσιστικές αφηγήσεις

Η προστασία του εαυτού σας από τη χειραγώγηση της ιστορίας ενός ναρκισσιστή περιλαμβάνει την ανάκτηση του ελέγχου της δικής σας αφήγησης. Ακολουθούν μερικά βήματα που μπορούν να σας βοηθήσουν:

– Καταγράψτε τις εμπειρίες σας: Η τήρηση ημερολογίου ή σημειώσεων σχετικά με τις αλληλεπιδράσεις μπορεί να σας βοηθήσει να προσγειωθείτε στην πραγματικότητα. Όταν κάποιος προσπαθήσει να ξαναγράψει την ιστορία, έχετε ένα αρχείο για να επικυρώσετε τις δικές σας αναμνήσεις και αντιλήψεις.
– Θέστε όρια: Οι ναρκισσιστές συχνά διαστρεβλώνουν τα όρια για να τα κάνουν να φαίνονται σαν επιθέσεις. Δηλώστε ξεκάθαρα τα όριά σας και τηρήστε τα, ακόμη και αν προσπαθούν να σας κάνουν να νιώσετε ένοχοι.
– Αναζητήστε υποστήριξη: Φίλοι, συγγενείς ή επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπορούν να προσφέρουν υποστήριξη. Όταν οι άλλοι γίνονται μάρτυρες της πλήρους ιστορίας, γίνεται πιο δύσκολο για τον ναρκισσιστή να διαστρεβλώσει την αλήθεια.
– Εξασκηθείτε στην αυτοσυμπόνια: Να θυμάστε ότι οι αντιδράσεις σας σε μια τοξική κατάσταση είναι ανθρώπινες αντιδράσεις για να προστατεύσετε τον εαυτό σας. Είναι εντάξει να έχετε όρια, συναισθήματα και στιγμές ευαλωτότητας.

Συμπέρασμα

Οι ναρκισσιστές αφηγούνται ιστορίες από το σημείο της συναισθηματικής κατάρρευσης του θύματός τους, παραλείποντας βολικά τις δικές τους καταστροφικές συμπεριφορές. Αυτή η επιλεκτική αφήγηση ιστοριών τους επιτρέπει να αποφεύγουν την ευθύνη και να παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως το αδικημένο μέρος. Για όσους βρίσκονται σε αυτές τις καταστάσεις, η κατανόηση αυτού του μοτίβου μπορεί να είναι το πρώτο βήμα προς την ανάκτηση της δικής τους ιστορίας. Καταγράφοντας τις εμπειρίες, θέτοντας όρια και αναζητώντας υποστήριξη, τα θύματα μπορούν να προστατευτούν από τις βλαβερές συνέπειες της ναρκισσιστικής χειραγώγησης και να αρχίσουν να θεραπεύονται από τη ζημιά που προκλήθηκε. Η αναγνώριση του μοτίβου είναι το κλειδί για την απελευθέρωσή σας.