Νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι οι παρορμήσεις μας για φαγητό, ακόμη και όταν δεν πεινάμε, μπορεί να πυροδοτούνται από ένα συγκεκριμένο τμήμα του εγκεφάλου και όχι από πραγματική πείνα που προέρχεται από το στομάχι μας – ένα εύρημα που θα μπορούσε να είναι σημαντικό για τη μελλοντική θεραπεία των διατροφικών διαταραχών.
Σε δοκιμές σε ποντίκια, που πραγματοποίησε ομάδα με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες (UCLA), αποδείχθηκε ότι συγκεκριμένες ομάδες κυττάρων καθοδηγούν τη συμπεριφορά του τσιμπολογήματος. Τα κύτταρα αυτά βρίσκονται σε ένα τμήμα του εγκεφάλου που έχει συνδεθεί με τις αντιδράσεις πανικού, αλλά όχι με το φαγητό.
«Αυτή η περιοχή που μελετάμε ονομάζεται περιακροταφικός γκρίζος (PAG) και βρίσκεται στο στέλεχος του εγκεφάλου, το οποίο είναι πολύ παλιό στην εξελικτική ιστορία», λέει ο νευροεπιστήμονας Avishek Adhikari, από το UCLA. «Εξαιτίας αυτού, είναι λειτουργικά παρόμοιο μεταξύ ανθρώπων και ποντικών».
Το άρθρο συνεχίζεται παρακάτω
Τα ζώα ήταν τόσο αποφασισμένα όταν ενεργοποιούνταν αυτοί οι συγκεκριμένοι νευρώνες PAG, που υπέμεναν μικροσκοπικά ηλεκτροσόκ για να φτάσουν στην τροφή τους. Όπως γνωρίζουν οι επιστήμονες από προηγούμενα πειράματα, αυτό δεν είναι κάτι που κάνουν κανονικά τα ποντίκια όταν δεν πεινάνε.
Και η διέγερση έκανε επίσης τα ποντίκια να είναι πιο περιπετειώδη, να κυνηγούν μπάλες του πινγκ πονγκ και να εξερευνούν πιο πλήρως τα κλουβιά τους. Όταν τα σήματα από τους ίδιους νευρώνες του εγκεφάλου μειώθηκαν, οι συμπεριφορές αυτές αντιστράφηκαν.
«Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η ακόλουθη συμπεριφορά σχετίζεται περισσότερο με την επιθυμία παρά με την πείνα», λέει ο Adhikari. «Η πείνα είναι αποτρεπτική, πράγμα που σημαίνει ότι τα ποντίκια συνήθως αποφεύγουν το αίσθημα της πείνας αν μπορούν. Αλλά επιδιώκουν την ενεργοποίηση αυτών των κυττάρων, γεγονός που υποδηλώνει ότι το κύκλωμα δεν προκαλεί την πείνα».
«Αντίθετα, πιστεύουμε ότι αυτό το κύκλωμα προκαλεί την επιθυμία για ιδιαίτερα ανταμείβοντας, υψηλής θερμιδικής αξίας τροφή. Αυτά τα κύτταρα μπορούν να προκαλέσουν στο ποντίκι να τρώει περισσότερες τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες, ακόμη και όταν δεν υπάρχει πείνα».
Αυτό βέβαια πρέπει να επαληθευτεί και στον άνθρωπο, αλλά έχουμε το ίδιο είδος δομής νευρικών κυττάρων στον δικό μας εγκέφαλο, οπότε είναι πιθανό να συμβαίνει κάτι παρόμοιο όταν έχουμε λιγούρες για σνακ που δεν μας κάνουν ιδιαίτερα καλό. Αν το κύκλωμα εντοπιστεί στους ανθρώπους, θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερη κατανόηση των διατροφικών διαταραχών και σε πιθανούς θεραπευτικούς στόχους.
Το εγκεφαλικό κύκλωμα PAG φαίνεται να είναι σε θέση να παρακάμπτει τις συνήθεις παρορμήσεις που λαμβάνουμε σχετικά με το τι να φάμε και πότε να το φάμε, ιδίως όσον αφορά το πρόχειρο φαγητό – και αυτό είναι ένα σημαντικό εύρημα για κάθε είδους μελλοντική έρευνα σχετικά με τα διατροφικά πρότυπα και τις επιλογές, οι οποίες είναι φυσικά θεμελιώδεις συμπεριφορές σε κάθε ζωντανό οργανισμό.
«Αν και τα ευρήματά μας αποτέλεσαν έκπληξη, είναι λογικό ότι η αναζήτηση τροφής θα είχε τις ρίζες της σε ένα τόσο αρχαίο τμήμα του εγκεφάλου, αφού η αναζήτηση τροφής είναι κάτι που όλα τα ζώα πρέπει να κάνουν», λέει ο Adhikari.
Η έρευνα έχει δημοσιευθεί στο Nature Communications