Τα λευκά μανιτάρια είναι ο πιο καλλιεργούμενος τύπος μανιταριού στον κόσμο. Εκτός απ’ το ότι είναι πολύ χαμηλά σε θερμίδες, προσφέρουν πολλαπλά οφέλη που προάγουν την υγεία, όπως βελτιωμένη υγεία της καρδιάς και ιδιότητες καταπολέμησης του καρκίνου. Αυτό το άρθρο εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα λευκά μανιτάρια, συμπεριλαμβανομένων των οφελών τους για την υγεία.
Τι είναι τα λευκά μανιτάρια;
Τα λευκά μανιτάρια (Agaricus bisporus) ανήκουν στο βασίλειο των μυκήτων και αποτελούν περίπου το 90% των μανιταριών που καταναλώνονται στις δυτικές χώρες. Το Agaricus bisporus μπορεί να συγκομιστεί σε διάφορα στάδια ωριμότητας. Όταν είναι νέα και άγουρα, είναι γνωστά ως λευκά μανιτάρια αν έχουν λευκό χρώμα ή μανιτάρια crimini αν έχουν ελαφρώς καφέ απόχρωση.
Όταν είναι πλήρως ανεπτυγμένα, είναι γνωστά ως μανιτάρια πορτομπέλο, τα οποία είναι μεγαλύτερα και πιο σκούρα. Τα λευκά μανιτάρια είναι επίσης γνωστά ως επιτραπέζια, κοινά, κουμπιά ή μανιτάρια champignon ή champignons de Paris. Έχουν μικρό μίσχο, λείο “καπάκι” και ήπια γεύση που ταιριάζει καλά με πολλά πιάτα. Τα λευκά μανιτάρια αναπτύσσονται σε κομποστοποιημένο χώμα ανάμεσα σε ένα ευρύ φάσμα άλλων μυκήτων και βακτηρίων, τα οποία παίζουν ουσιαστικό ρόλο στη διαδικασία, καθώς διασπούν τις πρώτες ύλες πριν τα μανιτάρια αναπτυχθούν.
Το άρθρο συνεχίζεται παρακάτω
Μπορείτε να τα βρείτε φρέσκα, κατεψυγμένα, κονσερβοποιημένα, αποξηραμένα ή ακόμη και σε μορφή σκόνης.
Διατροφικό προφίλ
Όπως τα περισσότερα μανιτάρια, τα λευκά μανιτάρια έχουν λίγες θερμίδες, αλλά είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Ένα φλιτζάνι (96 γραμμάρια) ολόκληρα λευκά μανιτάρια παρέχει:
Θερμίδες: 21
Υδατάνθρακες: 3 γραμμάρια
Φυτικές ίνες: 1 γραμμάριο
Πρωτεΐνη: 3 γραμμάρια
Λίπος: 0 γραμμάρια
Βιταμίνη D: 33% της ημερήσιας αναγκαίας πρόσληψης (DV)
Σελήνιο: 16% της ημερήσιας αναγκαίας πρόσληψης (DV)
Φώσφορος: 12% της ημερήσιας αναγκαίας πρόσληψης (DV)
Φυλλικό οξύ: 4% της ημερήσιας αναγκαίας πρόσληψης (DV)
Λόγω της έκθεσής τους στις ακτίνες UV ή στο ηλιακό φως, τα μανιτάρια αποτελούν μια φυσική, μη ζωική πηγή βιταμίνης D2 που είναι ικανή να αυξήσει τα επίπεδα αυτής της βιταμίνης στο αίμα τόσο αποτελεσματικά όσο ένα συμπλήρωμα – και τα λευκά μανιτάρια δεν αποτελούν εξαίρεση. Το σώμα σας μετατρέπει τη βιταμίνη D2 στην ενεργή μορφή της βιταμίνης D, την οποία χρειάζεται για να απορροφήσει το ασβέστιο και να διατηρήσει τα οστά σας υγιή.
Η ανεπάρκεια βιταμίνης D μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση, ελαττώματα μεταλλοποίησης και μυϊκή αδυναμία, προκαλώντας πτώσεις και κατάγματα. Ομοίως, η έρευνα δείχνει ότι τα λευκά μανιτάρια προσφέρουν κάποια βιταμίνη Β12. Δεδομένου ότι αυτή η βιταμίνη λαμβάνεται συνήθως από ζωικές πηγές, αυτό μπορεί να είναι ευεργετικό για όσους ακολουθούν μια φυτική διατροφή.
Επιπλέον, παρέχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες από τα περισσότερα λαχανικά, γεγονός που θα ήταν επίσης ευεργετικό αν ακολουθείτε μια φυτική διατροφή, καθώς μπορεί να σας βοηθήσουν να αυξήσετε την πρόσληψη πρωτεϊνών.
Οφέλη από την κατανάλωση λευκών μανιταριών
Τα λευκά μανιτάρια καταναλώνονται ευρέως τόσο λόγω της διατροφικής τους αξίας όσο και λόγω του ευρέος φάσματος των φαρμακευτικών τους ιδιοτήτων.
Έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες
Πολλαπλές αντιοξειδωτικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων των πολυφαινολών, των πολυσακχαριτών, της εργοθειονίνης, της γλουταθειόνης, του σεληνίου και της βιταμίνης C, πιστεύεται ότι βρίσκονται πίσω από τις πιθανές αντικαρκινικές ιδιότητες των μανιταριών. Αυτά τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στην καταπολέμηση των βλαβερών επιπτώσεων του οξειδωτικού στρες, το οποίο οδηγεί σε κυτταρικές βλάβες που μπορούν να επιταχύνουν τη γήρανση και να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων και ορισμένων μορφών καρκίνου.
Οι κύριες φαινολικές ενώσεις στα λευκά μανιτάρια είναι τα φλαβονοειδή και τα φαινολικά οξέα, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να δρουν τόσο ως αντιοξειδωτικά όσο και ως προ-οξειδωτικά. Ως αντιοξειδωτικά, συμβάλλουν στη βελτίωση της επιβίωσης των κυττάρων, ενώ ως προ-οξειδωτικά, οδηγούν σε κυτταρικό θάνατο για την πρόληψη της ανάπτυξης όγκων.
Επιπλέον, οι πολυσακχαρίτες – μία από τις κύριες βιοδραστικές ενώσεις των λευκών μανιταριών – μπορεί επίσης να έχουν ισχυρή αντικαρκινική δράση. Ένας συγκεκριμένος τύπος πολυσακχαρίτη είναι η β-γλυκάνη. Διεγείρει το ανοσοποιητικό σας σύστημα ώστε να ενεργοποιήσει τα μακροφάγα και τα κύτταρα-φυσικούς δολοφόνους (killer cells), τα οποία προστατεύουν το σώμα από λοιμώξεις, επιβλαβείς οργανισμούς και ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου.
Τα λευκά μανιτάρια είναι επίσης πλούσια σε γλουταθειόνη και εργοθειονίνη. Η γλουταθειόνη δρα τόσο ως αντιοξειδωτικό όσο και ως παράγοντας αποτοξίνωσης, πράγμα που σημαίνει ότι βοηθά στην εξάλειψη των δυνητικά επιβλαβών ουσιών που είναι ξένες προς το σώμα. Εν τω μεταξύ, η εργοθειονίνη προστατεύει το DNA από οξειδωτικές βλάβες.
Η βιταμίνη C και το σελήνιο προσφέρουν αντικαρκινικές ιδιότητες που ενισχύουν την παραγωγή προστατευτικών κυττάρων από το ανοσοποιητικό σας σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των κυττάρων φυσικών δολοφόνων, τα οποία βοηθούν στην άμυνα κατά της ανάπτυξης καρκίνου. Επιπλέον, η βιταμίνη C αναστέλλει ορισμένα ένζυμα, εμποδίζοντας την εξάπλωση του καρκίνου. Αν και οι έρευνες είναι ενθαρρυντικές, οι περισσότερες μελέτες έχουν επικεντρωθεί στις επιδράσεις των ενώσεων των λευκών μανιταριών. Καμία μελέτη δεν έχει αξιολογήσει συγκεκριμένα τις επιδράσεις της κατανάλωσης λευκών μανιταριών στον καρκίνο, οπότε απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την επαλήθευση αυτών των ισχυρισμών.
Προάγουν την υγεία της καρδιάς
Το οξειδωτικό στρες, η φλεγμονή και τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων συνδέονται στενά με τις καρδιακές παθήσεις και η περιεκτικότητα των λευκών μανιταριών σε εργοθειονίνη και β-γλυκάνη μπορεί να συμβάλει στη μείωση αυτού του κινδύνου. Η β-γλυκάνη είναι ένας τύπος διαλυτών φυτικών ινών που μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα μέσω της ικανότητάς της να σχηματίζει μια ουσία που μοιάζει με πηκτή όταν χωνεύεται. Στη συνέχεια παγιδεύει τα τριγλυκερίδια και τη χοληστερόλη, εμποδίζοντας την απορρόφησή τους.
Ομοίως, η έρευνα δείχνει ότι η εργοθειονίνη μπορεί να συμβάλει στη μείωση των επιπέδων τριγλυκεριδίων μετά από ένα γεύμα.
Μια μελέτη σε 10 άνδρες διαπίστωσε ότι η κατανάλωση είτε 2 κουταλιών του γλυκού (8 γραμμάρια) είτε 1 κουταλιά της σούπας (16 γραμμάρια) σκόνης μανιταριών ως μέρος ενός γεύματος μείωσε σημαντικά τα επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα τους, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Οι ερευνητές απέδωσαν την επίδραση αυτή στην περιεκτικότητα της σκόνης σε εργοθειονίνη.
Επιπλέον, η εργοθειονίνη μπορεί να συμβάλλει στην αναστολή της ανάπτυξης αρτηριακής πλάκας, ενός παράγοντα κινδύνου για καρδιακές παθήσεις που μπορεί να οδηγήσει σε υψηλή αρτηριακή πίεση και εγκεφαλικό επεισόδιο.
Άλλα πιθανά οφέλη
Τα λευκά μανιτάρια μπορεί να παρέχουν ορισμένα πρόσθετα οφέλη για την υγεία, όπως:
Έλεγχος του σακχάρου στο αίμα: Οι πολυσακχαρίτες στα λευκά μανιτάρια μπορεί να συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και στη βελτίωση της αντίστασης στην ινσουλίνη.
Βελτιωμένη υγεία του εντέρου: Οι πολυσακχαρίτες τους δρουν επίσης ως πρεβιοτικά ή τροφή για τα ωφέλιμα βακτήρια του εντέρου σας, τα οποία συμβάλλουν στη βελτίωση της υγείας του εντέρου
Συνοψίζοντας
Τα λευκά μανιτάρια διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα βιοδραστικών ενώσεων που προσφέρουν πολλά οφέλη για την υγεία, όπως ιδιότητες καταπολέμησης του καρκίνου, μείωση της χοληστερόλης και βελτίωση της υγείας του εντέρου.
Είναι επίσης πολύ χαμηλά σε θερμίδες και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες.
Μπορείτε να τα προσθέσετε σχεδόν σε οποιοδήποτε είδος πιάτου, επιτρέποντάς σας να απολαύσετε ένα νόστιμο γεύμα που προσφέρει τα πολλαπλά οφέλη τους για την υγεία.